Budownictwo komunalne w Łodzi

Komunalne budownictwo mieszkaniowe odgrywa ogromną rolę w funkcjonowaniu gospodarki mieszkaniowej. Kształtuje również warunki życia mieszkańców oraz system przestrzenny.

Łódź jest bowiem zaliczane do kategorii największych właścicieli kamienic czynszowych wśród ośrodków wielkomiejskich w kraju. Więcej niż co trzecie łódzkie mieszkanie wchodzi w skład komunalnych zasobów mieszkaniowych. Sytuacja taka jest w głównej mierze spuścizną polityki uspołecznienia gospodarki mieszkaniowej prowadzonej w okresie Polski Ludowej.

Zasadnicze zmiany zasad gospodarowania komunalnymi zasobami mieszkaniowymi w Łodzi nastąpiły w okresie transformacji systemowej. Dokonano wówczas komunalizacji uprzednio upaństwowionego budownictwa mieszkaniowego. W myśl wprowadzonych regulacji prawnych zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych ludności stało się zadaniem własnym gminy . Należy przy tym zaznaczyć, że wskutek postępującej prywatyzacji gminnych zasobów mieszkaniowych, ich znaczenie w gospodarce mieszkaniowej Łodzi wyraźnie się zmniejszyło. Równocześnie dokonywały się istotne przekształcenia różnorodnych struktur budownictwa komunalnego, zwłaszcza struktury własnościowej, w której doszło do bezwzględnej dominacji mieszkań prywatnych, wchodzących przede wszystkim w skład wspólnot mieszkaniowych.

Przeobrażeniom podlegały również warunki mieszkaniowe panujące w budynkach komunalnych oraz zbiorowość użytkowników mieszkań komunalnych, ich potrzeby i oczekiwania mieszkaniowe. Budownictwo komunalne stwarza szczególnie trudne problemy mieszkaniowe, a to z uwagi na przeciętnie niski standard zarówno domów i ich najbliż­szego otoczenia, jak i samych mieszkań. Stan taki jest zdeterminowany przede wszystkim przez znacznie zaawansowany wiek większości komunalnych zasobów mieszkaniowych, a także powojenną politykę mieszkaniową sprzyjającą postępującej ich degradacji. Nic więc dziwnego, że mieszkania komunalne są użytkowane w dużej części przez najuboższe warstwy społeczne, co łączy się z rozprzestrzenieniem na terenach zabudowy komunalnej specyficznych problemów społecznych, a zwłaszcza bezrobocia, ubóstwa i zjawisk patologicznych. Budownictwo komunalne koncentruje się głównie w strefie śródmiejskiej stanowiącej reprezentacyjną część miasta, kształtując w dużej mierze negatywne atrybuty jej wizerunku, uogólniane nierzadko na całe miasto